Sonbahar 

Sıcak, canlı, pırıl pırıl yaz günlerinin ardından geçiş yapacağımız sonbahara uyumlanma süreciniz sıkıntılı geçer mi? Benim geçer, o yüzden pastırma yazını çok severim. Birkaç soğuk günle kışı hatırlarsın ardından güneş yaz kadar keyifli görünür sana.

Siz de benim gibiyseniz sonbahar mevsimi, yumuşak , topraklanmış, beslenmiş, güçlü ve enerjik olmak için doğayla denge halinde olmanın önemini anlatan beş bin yıllık kadim bilgileri kapsayan Ayurveda’nın tavsiyelerini dinlemeye başlamak için şimdi sizin için doğru  zaman olabilir.

SONBAHAR rüzgârlı, kuru, serincedir. Yapraklar kurur, kuruyan yapraklar rüzgarla süzülerek dökülür, yaprakları dökülen ağaçlar soyunur.

Ayurveda, özellikle sonbahar gibi geçiş mevsimlerinde zihinsel, fiziksel ve ruhsal dengesizlik ve hastalıkların daha sık görüldüğünü anlatır. Öyle de olmuyor mu?

Güneş daha geç doğduğundan uyandığında havanın alacakaranlık hali, camı açtığında ürpermen dengesizlik yaratmıyor mu? Daha dün pencere açık uyuyorduk, ne ara hava soğudu.

Ama bu durumu uyumlanarak  geçirmenin çok da keyifli yolları var elbet.

Bu yollardan en faydalısı detoks. Detoks dediysem sadece fiziksel detoks değil, gardırop detoksu da, arkadaş detoksu da, sosyal medya detoksunu da içine alın. Fiziksel detokstan başlayabilirsiniz; özellikle de bağırsaklardaki gaz ve şişkinlik sıkıntınızın arttığını farkettiniz değil mi?

Bağışıklığımızın düştüğü sonbaharda sistemi güçlendirmek, vücudu kışa hazırlamak için içten dışa nemlenmeliyiz.

Yazın hasar gören hücreleri beslemek, biriken toksinleri atmak için zeytinyağı veya sade yağ ile yapılmış sıcak yiyecekler hem yatıştırıcı , hem sakinleştirici bir etki yaratır.

Besinler yardımıyla içsel nemi sağlarken, dışarıdan da susam yağı ile masaj çok iyi bir fikir. Biraz ılıtılmış yağ (kuru ciltler için susam/ normal –yağlı ciltler için tatlı badem yağı) yardımıyla tüm vücuda masaj yapmak nemlendirirken rahatlatır aynı zamanda kendine şefkat göstermenin de en güzel yolu bence.

Tecrübe ettiğim en önemli detay yazın alıştığımız soğuk hatta buzlu içecekler, çiğ yemekler, soğuk süt /yoğurtla hazırlanmış granolalar yerine daha sıcak, pişmiş yiyecekler tüketmemizi ister bedenimiz bizden.

Sıcak bitkisel sütle hazırlanmış kakaolu, zerdeçallı içecekler, papatya, lavanta, yaseminle hazırladığınız çayların sakinleştirici etkisini farkedersiniz.

Güne; baharatlarla pişmiş bir meyveyle, mevsim sebzelerinden bir çorba ile,

ılık tarçınlı ve badem sütlü yulaf lapası ile başlanabilir.

Öğle yemeği; suda bir gün bekletilmiş baklagili pişirerek hazırladığın ılık salatayı zeytinyağ limonlu sos , çiğ kuruyemiş, tohumlarla destekleyebilirsin.

Akşam yemeği; hava kararmadan önce sıcak doyurucu,besleyici bir sebze

çorbası ve ekşi mayalı ekmek, buharda /fırında pişirilmiş mevsim balığı ve sebze, sadeyağ ile pişmiş basmati pilavı uygun olur.

Uyumakta zorlanıyorsanız yatmadan hemen önce zencefil, zerdeçal tarçın çubuğu, rezene eklediğiniz bir bardak ılık, tercihen bitki bazlı süt iyi gelir.

Portakal, mandalina, greyfurt, kivi, muz, avokado veya üzüm gibi tatlı ekşi ve

meyveleri tercih edin.

Sebzeleri her zaman pişirin ayrıca çiğ salatalar da bu mevsim hiç bize hiç iyi gelmez. Ben her türlü salatamı (buna marul da dahil) ocakta 1-2

dakika çeviriyorum,böylece sindirimi daha kolay oluyor. Ayrıca bol bol baharat da eklemeyi hiç ihmal etmiyorum. Kişmiş, kakule, tarçın, kimyon, rezene, zencefil, zerdeçal en favorilerim.

Kırmızı lahana Salatası tarifi

-Yarım kırmızı lahanayı ince ince spagetti gibi doğrayın .

-Kişniş tohumu kimyon tohumu rezene tohumu ve kakule tohumunu havanda

iyice dövün.

-Tavayı kızdırın tohumları içine atıp on saniye kadar çevirin, içindeki yağlar açığa çıksın .

-Ardından zeytinyağını ekleyip hemen doğranmış kırmızı lahanayı katın 2- 3 dakika çevirdikten sonra üstüne balsamik sirke , limon ve tuz ekleyin

-Ilık ılık servis yapın.

Pancar, havuç, kereviz , beyaz/kırmızı lahana, balkabağı gibi sebzelerin yanı sıra pırasa, ve ıspanak da tabii ki en çok kullandıklarımdan.

Koyu yeşil yapraklı sebzeleri de Sade Yağ, zeytinyağ ile biraz ateşte gösterip bol

baharat ekleyip yumuşatarak kullanıyorum.

Brokoli, karnabahar ve tatlı patatesi yine yağlar ve baharatlarla harmanlayıp fırında veya buharda pişiriyorum.

Gün içinde içimizi nemlendirmek için bolca ılık limonlu su ve 2-3 bardak bitki çayı

içmeyi ihmal etmemelisiniz.

Günün en ağır öğününüz öğle yemeği olmalı, akşam ise mümkün olduğunca erken ve hafif olmalı. Eğer et tüketecekseniz rahat sindirilmesi için en uygun yine öğle zamanıdır.

Öğünler arasında atıştırmak istiyorsanız da suda beklemiş çiğ kuruyemiş, kuru meyve ve az suda pişirilmiş veya fırınlanmış meyve sağlıklı bir sindirim için ideal.

Kuru meyveleri de kuruyemişleri de ıslatılarak yendiğinde yatıştırıcı bir etki

gösterir.

Yazlık kıyafetleri kaldırıp kışlıkları hazırlama zamanı geldiyse o zaman gardırop detoksu için farklı bir gözle dolabınıza bakın. En az 2 sezon giymediğiniz bir şeyi bu sezon giyme ihtimaliniz 10 üzerinden kaç?

Önce giyilecekleri ayırıp asıyorum. Acabaları kenara alıp tekrar düşünmek için kendime zaman tanıyorum. Hiç giymeyeceğimden emin olduklarımı mutlaka paylaşıyorum.

Bu hem dolabımı hem beni rahatlatıyor.

Aynı zamanda biliyorum ki; eskiyi vermezsen yeniye yer açılmaz.

Arkadaş detoksu ,sosyal medya detoksu ile enerjinizi alan ,yoran,dikkat dağıtan

ortamlardan uzak tutmak da ara ara gerekiyor.

Bu zamanı da kendinize ayırmayı da ihmal etmeyin. Dediğim gibi öz bakım ve öz şefkat için en güzel zaman “Sonbahar “ geldi.