IEA Başkanı Birol: Net sıfır emisyon hedefi onlarca yıl gecikebilir
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Fatih Birol, uluslararası iş birliği olmadan net sıfır emisyona geçişin çok daha zor olacağını ve on yıllarca gecikebileceğini söyledi.
Yenilenebilir enerjiye yatırım yapma ve hidrokarbonlardan uzaklaşmak, istihdamda büyük bir net artış da dahil olmak üzere kapsamlı ekonomik kazanımlar getirecektir. Yeşil enerji bu nedenle bir kazan-kazan senaryosu ve analize dayanarak, ülke liderlerinin çok daha iddialı politika kararları almaları için alan görüyoruz.”
Dönüşmeliyiz ama neden?
Türkiye, GSYİH'sini yılda 8 milyar ABD Doları kadar artırabilir, 2030'a kadar 300.000'den fazla yeni iş yaratabilir ve 2019 seviyesine kıyasla sera gazı emisyonlarını %8 azaltabilir - bunların hepsini yenilenebilir enerjiye güvenmeye devam etmek yerine yenilenebilir enerjiye yatırım yaparak gerçekleştirebilirsiniz. Bunlar, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ve Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından Ankara'da yayınlanan ortak analizin sonuçları. Gelecekteki enerji ihtiyaçlarını karşılamak için rüzgar ve güneş enerjisine yatırım yapmak bu nedenle sadece çevresel faydalar sağlamakla kalmayacak, aynı zamanda büyüme, istihdam yaratma ve ticaret dengesi açısından güçlü ekonomik faydalar da sağlayacaktır.
İstihdamdaki sayısal kazanımlara ek olarak, bu değişim bir diziolumlu sonuç da verecektir.İş kazanımları yaygınlaşacak ve 66 farklı Türk ekonomik sektöründen üçü hariç tümüne fayda sağlayacaktır.Yenilenebilir enerji, becerilere yatırım gerektiren daha kaliteli işler için daha fazla talep yaratacaktır.Yeşil enerji daha ucuzdur, bu nedenle yenilenebilir kaynaklar, enerji verimliliği gibi alanlar için finansmanı daha ucuz hale getirecektir.Yenilenebilir enerjiye yatırım yapmak, Türk ürün ve hizmetlerine olan talebi artıracaktır.Çeşitlendirme, Türk elektrik sistemini iklim ve fiyat şoklarına karşı daha dayanıklı hale getirecektir.Fosil yakıt endüstrisi, sektör çalışanları için “adil bir geçiş” için hazırlıklar gerektiren süreçte en büyük kaybedendir. Ancak genel olarak, analiz, “yeşil işler” görünümünde yankılanan bir güven oyu ile sona eriyor.
TL’de değer kaybı neden durmalı?
Olumlu ekonomik ortam 2021'e kadar devam etti; Türkiye ekonomisi yıllık olarak 2021 yılının ilk çeyreğinde %7,5, 2021 ikinci çeyreğinde %22,2 ve 2021 yılının üçüncü çeyreğinde %7,9 büyüyerek beklentileri aştı. Yıllık bazda baz etkileri kaydedilen büyüme oranlarını yukarı çekerken, Türkiye ekonomisindeki büyümede ağırlıklı olarak hanehalkı harcamaları etkili oldu. Peki büyümeyi neden hissetmedik?
Ancak USD'nin EUR karşısında yükselişinden bu yana TL'de de kur zararı yaşandı. Dış borcun %58,4'ü ve ithalatın %71,2'si dolar cinsinden olurken, Türkiye'nin ihracat ve turizmden elde ettiği gelirler ağırlıklı olarak avro cinsindendir. Sonuç olarak, her şey eşitken, dış açık bu nedenle daha da artıyor.
Ekonomi iyi performans gösterse de, Türkiye'nin durumu düzlüğe çıkmaktan çok uzak. Türkiye her yıl daha fazla yabancı yatırımcı çekebilir, ancak TL değer kaybetmeye devam ederse borç geri çevirmesi ve cari denge finansmanı daha da zorlaşacak.