Kobiler ve Sürdürülebilirlik

OECD bölgesinde, KOBİ'ler ekonominin ve istihdamın büyük bir bölümünü oluşturmaktalar. KOBİ’ler  tüm işletmelerin yaklaşık %99'unu, toplam GSMH’nın  yaklaşık %70'ini , istihdam ve katma değerin  ise %50 ila %60'ını oluştururlar ülke ekonomilerinin bel kemiği olan KOBİ ‘ler için günlük zorluklarla başa çıkmaya çalışırken, işinin hayatta kalmasıyla uğraşırken sürdürülebilirlik hakkında düşünmek çok bunaltıcı ve çok uzak bir hedef olarak görünebilr. Ne var ki, ülke genelinde KOBİ sektörünü dahil etmeden, anlamlı bir sürdürülebilir geçiş oluşturmak imkansız ve günümüzde her geçen gün KOBİ'ler için sürdürülebilirliğin etkisini göz ardı etmek de mümkün değil.

Sürdürülebilirlik unsurlarının iş sonuçlarına entegre edebilen kobilerin işlerini ve pazarlarını büyütmek konusunda büyük avantaja sahip olduğu, uzun vadeli ve kalıcı başarı elde edebildiği bir gerçek. 

Bazı KOBİ'ler halihazırda çevresel, sosyal alanlarda oldukça aktif olsalar da, Çevresel ve Sosyal Yönetişim (ESG) unsurlarının tasarımı henüz  KOBİ’lerin yapısına tam olarak uygun değil. Bu nedenle, 

Global Reporting Initiative'in (GRI) Sürdürülebilirlik , ESG raporlamasında tüm sürdürülebilirlik raporlarının sadece  %10-15'i arasındaki veri tabanı KOBİ’lere ait olduğu belirtiliyor. KOBİ’lerin ESG unsurlarını uygulama, ölçme ve raporlama  konularında  bazı yapısal zorlukları mevcut;

• KOBİ'lerin çoğu  çok yalın bir yönetim modeline sahip;  kilit personel ve işletme sahibi yöneticiler işlerini günlük olarak yürütmede birden fazla role sahip ve sürdürülebilirlik gibi orta ve uzun vadeli planlama yapmayı gerektiren iç kaynaklardan yoksun durumdalar. 
• İşletme sahipleri ve çalışanlar sürdürülebilirliğin önemi  ve olası etkileri konusundaki  farkındalıkları düşük.
• Finansmana erişim zorlukları mevcut.
• Yeterli beceri ve yönetim tarafından geliştirilmiş uygulamalar eksik. 
• Sürdürülebilirliğin işletmeye nasıl uygulanacağına ilişkin bilgi ve beceri ihtiyacı var.
• Sürdürülebilirlik girişimleri ile diğer iş öncelikler arasındaki olası uyumsuzluklar.

KOBİ sahip-yöneticilerinin sürdürülebilirliğin şirketleri için nasıl ve neden önemli olduğunun anlaşılması, işletmelerinin  bu alanda karşılaştıkları risklerin yönetilmesi, şirketlerinin  potansiyellerini değerlendirmeleri ve bunlardan kaynaklanan fırsatlardan yararlanmaları için güvenilir danışmanlara ihtiyaç duyulacak.

KOBİ’ler için sürdürülebilirliği iş modellerine yerleştirmeleri neden gerekli ve önemlidir ? Bu konuyu biraz detaylandıralım ;

KOBİ'ler, sürdürülebilirliği hesaplarında dikkate almamanın potansiyel risklerine giderek daha fazla maruz kalmaktadır.

Hızlanan bir iklim krizi, küreselleşmeyle gelen büyük ve karmaşık tedarik zincirleri ve artan paydaş beklentileriyle iş planlamalarında sürdürülebilirliği göz ardı eden KOBİ’lerin maliyeti daha yüksek olabilir. Sürdürülebilir politika ve iş modellerine geçmemenin elbette bir bedeli olacaktır, örneğin; 

• Güncelliğini yitirmiş, köhne iş modelleri,  üretim teknolojileri  ve tedarik şekilleri sadece daha az müşteri ve iş hacmi değil aynı zamanda ikinci neslin iş başına geçmesinde de isteksizlik yaratan bir konudur. 
• Hizmet, ürün ve iş modellerine  sürdürülebilir uygulamaları taşıyamayan  işletmeler orta ve uzun vadede rekabete yenilirler.
• Mevzuat sürdürülebilirliğe daha fazla odaklandıkça, bu değişime ayak uyduramayan KOBİ’ler çeşitli cezalar ve itibar riskiyle  karşı karşıya kalabilirler.
• Tedarik zincirindeki diğer paydaşlar sürdürülebilir uygulamalar iş modeline adapte etmeyen KOBİ’lerle çalışmayı sonlandırabilir veya maliyetlerinin yükselmesine neden olabilir.
• Banka ve finans kurumları sürdürülebilir iş modellerini finansmanın ön koşulu olarak değerlendirmeleriyle ve  dönüşümde geri kalan KOBİ’lerin finansmana erişimi zorlaşabilir.

Yukarıda bahsi geçen riskler kadar dönüşümün getireceği fırsatları da ön plan çıkarmakta fayda var. Örneğin, sürdürülebilir iş modelleriyle yeni pazarlar, yeni müşteriler kazanmak, iş hacmini büyütmek, maliyetleri düşürmek, marka değerinin artması, yatırımı çekmek, vs gibi.

Bir sonraki yazımda sürdürülebilir risk yönetimi için uygulayabileceği 5 adımlık planı paylaşacağım...