Türkiye Atık Yönetimi ve Atıktan Enerji Üreticileri Derneği (TAYED) Başkanı Ali Rıza Öner, çöpten elektrik üreten tesislerin, piyasa fiyatlarındaki dalgalanmalar, artan dağıtım bedelleri ve destek mekanizmalarının sona yaklaşması nedeniyle "sürdürülebilirlik krizi" aşamasına geldiğini belirtti.
Söz konusu tesislerin yalnızca enerji üretmekle kalmayıp, çevresel koruma, halk sağlığı, şehir güvenliği ve kamu düzeni açısından da kritik işlevler üstlendiğini ifade eden Öner, “Anayasa’nın 56. maddesiyle güvence altına alınan sağlıklı çevrede yaşama hakkı gereği, bu hizmetlerin kesintisiz ve kamusal sorumluluk bilinciyle yürütülmesi gerekir” dedi.
Öner, sektörün taleplerini iki ana başlıkta topladı:
YEKDEM destek süresinin tesislerin ekonomik ömrü boyunca devam etmesi.
Katı ve tehlikeli atıklar için özel destek mekanizmalarının oluşturulması ve sürdürülmesi.
Çöpten enerji üreten tesislerin kamu hizmeti sunduğunu vurgulayan Öner, bu tesisler için özel tarifeler belirlenmesi ve dağıtım bedellerinin düşürülmesi gerektiğini söyledi. Ayrıca sektöre yönelik yapısal bir düzenleme ihtiyacına da dikkat çekerek, atıktan enerji üreten firmaların ayrı bir statüye alınmasını önerdi.
Biyogazdan biyometan üretiminin teşvik edilmesi gerektiğini belirten Öner, biyometanın doğalgaz şebekesine entegre edilmesinin yanı sıra, bu tesislerin fazla üretim günlerinde özel dengeleme protokollerine alınması gerektiğini dile getirdi. TEİAŞ’ın yük tevzi süreçlerinde bu tesislere öncelik tanımasını da öneriler arasında sıraladı.
Türkiye genelindeki çöpten enerji üretim tesislerinin yaklaşık 6 bin kişiye istihdam sağladığını ve yıllık üretim kapasitesinin 1,3 milyon haneye elektrik sağlayacak seviyede olduğunu hatırlatan Öner, yatırım ortamının yerli ve yabancı yatırımcıları sektörden uzaklaştırdığını belirterek, merkezi hükümetin acil müdahalesinin gerektiğini vurguladı.
