Üstelik suyu sadece
içmek için kullanmıyoruz. Onunla
yıkanıyor, temizleniyor, giysiden yiyeceğe kadar her şeyi
üretmek için ondan destek alıyoruz. İşte tüm bunlar,
tatlı su kaynakları üzerinde büyük bir
baskı oluşturuyor. Hal böyleyken, bir de
iklim değişikliğinin, zaten
tükenmekte olan kaynaklarımız üzerinde her geçen yıl
daha fazla baskı oluşturması bekleniyor.
Dünya Su Stresi Haritası’na (WRI) göre,
2040 yılında
ülkemiz su kıtlığı çekecek ve
iklim krizinden en fazla etkilenecek ülkelerden biri. Ülkemizde ayrıca
yer altı suları da
çok ciddi risk altında, bu nedenle
kuraklığı da
çok şiddetli yaşayacağı belirtiliyor. Eğer
hızlı bir şekilde
su tasarrufu yapmazsak, çok yakında
su kıtlığıyla karşı karşıya kalacağız!
Gezegenimiz için su ayak izinizi azaltın
Söz konusu
su kaynakları ve su kaynaklarının korunması olduğunda, su ayak izinden bahsetmemek olmaz.
Su ayak izi, bir bireyin, işletmenin, topluluğun, şehrin veya ülkenin hem
doğrudan hem de
dolaylı su tüketimine bakan bir göstergedir.
- Doğrudan su tüketimi, musluktan çıktığını gördüğümüz suyu ifade eder; yani her gün içmek, yemek pişirmek, duş almak, bulaşık ve elbise yıkamak, bahçe işleri yapmak için kullandığımız tatlı su.
- Dolaylı su tüketimi ise tükettiğimiz veya ürettiğimiz malları ve hizmetleri üretmek için kullanılan suyun yanı sıra, kirlilik nedeniyle kullanılamaz hale gelen veya kullanılmama nedeniyle boşa harcanan tüm suları ifade eder. Yani tükettiğimiz gıdaları yetiştirmek; kıyafetleri, kitapları ve mobilyaları üretmek için kullanılan; ayrıca kullandığımız enerjiyi üretmek için gerekli tüm su.
Su ayak izlerini ölçmek, bize günümüz toplumunda
suyun nasıl kullanıldığına dair net bir resim verebilir, bu sayede
daha sürdürülebilir su kullanımı için stratejiler geliştirmek de mümkün olabilir.
Bireysel su tasarrufu nasıl yapılır?
Siz de geleceğimizi korumak için bazı bireysel önlemler alarak
evde su tasarrufu sağlayabilir, gezegenimizdeki su ayak izinizi azaltabilirsiniz.
Su tasarrufu nasıl yapılır, merak ediyorsanız
bireysel su tüketimi konusunda alabileceğiniz önlemleri keşfetmek için okumaya devam edin.
1. Muslukları kapatın
Evde su tasarrufu için su tüketiminizin kontrolden çıkmasına izin vermeyin. Sadece
dişlerinizi fırçalarken musluğu kapatarak
dakikada 6 litre su tasarrufu sağlayabilirsiniz. Ayrıca
sızdıran muslukları da onarın ve
her hafta 60 litre suyun doğrudan gidere akmasının önüne geçin.
2. Daha az su ile duş alın
Basınçlı
duşta geçirdiğiniz her dakika,
17 litreye kadar su kullanmış oluyorsunuz. Bu yüzden duşlarınızın kısa ve su tasarruflu olması için duşa girerken telefonunuzda bir zamanlayıcı ayarlayın. Ayrıca verimli bir duş başlığına geçmek de daha az su tüketmenizi sağlar. Böylece hem sudan tasarruf eder hem de faturalarınızı azaltırsınız.
3. Kirlilerinizi yeterince birikmeden yıkamayın
Su tasarrufu nasıl yapılır, öğrenmeye devam ediyoruz… Acaba kaçımız
kirli sepeti tamamen dolduğunda çamaşır makinesi çalıştırıyoruz? Makinede tam yük çamaşır yıkamak, iki yarım yükten daha az su ve enerji kullanır. Bu da yine hem
evde su tasarrufu yapmak hem de faturaların düşmesi anlamına geliyor.
4. Gıda israfını azaltın
Tahıl, meyve ve bunlar gibi çoğu gıdayı üretmek çok fazla su gerektirir. Buna karşılık
ülkemizde her yıl tam
19 milyon ton gıdanın
çöpe gittiği biliniyor! Siz de evinizdeki gıda israfını en aza indirerek su kaynaklarının korunmasına katkıda bulunabilirsiniz.
5. Sifon hacmi az bir tuvalet alın
Eski tarz tuvaletlerin
sifon hacimleri çok yüksek olduğu için
her basımda genellikle
8-10 litre kadar su kullanır. Modern tuvaletlerde bu sistemler gelişmiş olduğu için büyük miktarda su tasarrufu sağlayabilir. Eğer yeni bir tuvalete yatırım yapamıyorsanız, eski tarz tuvaletiniz için su tasarrufu sağlamanın farklı yollarını deneyin.
6. Elde bulaşık yıkamayın
Eğer
bulaşık makineniz varsa çalıştırmak için
tamamen dolmasını bekleyin. Kirli bulaşıkları suyla akıtmak yerine
süngerle temizleyerek makineye yerleştirin. Böylece elde yıkadığınızdan çok daha az miktarda su kullanmış olacaksınız.
7. Bahçe işlerine zaman ayırın
Suyun güneş ışığında ve ısıda hemen buharlaşmasını durdurmak için dış mekan bitkilerini sabahın erken saatlerinde veya günün sonunda sulayın. Toprağı sulayın, böylece sıvı doğrudan ihtiyaç duyulan köklere gider. Sıcak havalarda hayvanların da suya ihtiyacı vardır. Çimlerinizi sulamak yerine, kuşların içmesi için dışarıya su dolu bir kap bırakın. Susamış arılar ve diğer böcekler, içinde su bulunan bir tabağa veya kaseye ihtiyaç duyacaktır.Ayrıca bahçenizi sulamak için yağmur suyunu da değerlendirebilirsiniz.
Su izmaritleri, yılda
5.000 litreye kadar
su tasarrufu sağlar. Bununla birlikte otomatik sprinkler kullanmak yerine bitkileri manuel olarak sulayarak da su kullanımını %33 oranında azaltabilirsiniz.
8. Sadece ihtiyacınız kadar su kaynatın
Çoğumuz bir bardak çay demlemek için çaydanlığı sonuna kadar dolduruyoruz… Bunun yerine sıcak içecekleri hazırlarken, ihtiyacınız kadar bardak su kaynatarak su, para ve enerji tasarrufu yapabilirsiniz.
9. Kaliteli ve mevsiminde beslenme benimseyin
Et ve süt ürünleri için
hayvan yetiştirmek ve
avokado gibi mahsulleri büyük ve
sürdürülemez ölçekte hasat etmek inanılmaz derecede
su harcıyor. Siz de
bireysel et ve süt tüketimini azaltarak veya keserek; bunun yerine
mevsim sebzeleri yiyerek su tasarrufuna yardımcı olabilirsiniz. Bunu yapmak ayrıca
iklim değişikliğini önlemeye de katkı sağlar, çünkü et ve süt endüstrileri,
küresel ısınmayı ciddi şekilde tetikliyor.
10. Sebzelerinizi buharda pişirin
Su kullanımını azaltmak ve daha fazla doğal besin maddesini korumak için yemeklerinizi buharda pişirin. Eğer onları kaynatırsanız kalan suyu çorbalarda kullanmayı düşünün. Veya soğumaya bırakın ve bitkileri sulamak için kullanın.
11. Tesisatları kontrol edin
Mutfak borularınızı ve bulaşık makinesi hortumunda ince sızıntı olup olmadığını düzenli olarak kontrol edin. Evinizdeki stop vanasının nerede olduğunu öğrenin ve açıp kapatabildiğinizden emin olun. Böylece olası bir boru patlağında evinizi sular altında kalmadan akışı kesebilirsiniz. Ayrıca su tesisatı için bir iletişim numarası bulun, böylece bir sızıntı yakaladığınızda ona haber verebilir, suyun israfını hızlıca durdurabilirsiniz.
12. Su gaspçılarına para vermeyin
Dünyanın dört bir yanında
arazi satın alan bazı şirketler ve yatırımcılar,
su kıtlığına ve kirliliğe katkıda bulunuyor. Hatta bazen
yerel halkın suya erişimini engelliyor,
su yollarını kirletiyor veya kaynakları tüketiyor. Sonuçta yerel toplulukların tarım yapma ve güvenli içme suyuna erişme becerileri olumsuz biçimde etkileniyor.Bu nedenle birikimlerinizin veya emekli maaşınızın nereye yatırıldığını bildiğinizden emin olun. Ayrıca kullandığınız ürünleri üreten şirketlerin yerel su kaynaklarını nasıl kullandığını da kontrol edin. Bu şekilde, su israfını ve kirlenmeyi destekleyip desteklemediğinizi görebilirsiniz.
Su tasarrufu nasıl yapılır, artık biliyorsunuz. Siz de tüm bu bireysel önlemlerle hem doğrudan hem de dolaylı su tüketimini; başka bir ifadeyle gezegendeki su ayak izinizi azaltabilir; gelecek nesillere daha sağlıklı bir yaşam bırakabilirsiniz.