Kömür Üretimi 'CO2'ye boğacaklar! Çin, Hindistan, Endonezya...
Çin, Hindistan ve Endonezya'nın kömür üretiminde rekor seviyeye çıkması iklim bilimcileri endişelendiriyor. Küresel kömür tüketiminin 2026 yılına kadar 8 milyar tonu geçeceği tahmin edilirken, dünya kömür üretiminin yüzde 70'inden fazlasını gerçekleştiren 3 ülke adeta kirlilik saçıyor.
Uluslararası Enerji Ajansı uzmanları tarafından hazırlanan son kömür raporu endişelere neden oldu. Rapora göre küresel kömür talebinin 2023-2024 döneminde zirve yapması beklenirken, kömür talebinin ancak 2026 yılında bugüne kıyasla yüzde 2.3 düşmesi öngörülüyor. Bu düşüşün, büyük bölümü Çin'de olmak üzere devreye girecek olan yenilenebilir enerji tesisleri olacağı belirtilen raporda, küresel kömür tüketiminin 2023 yılı bitiminde yüzde 1.4 oranında artacağının altı çiziliyor. ABD ve AB'de kömür tüketiminin yüzde 20 oranında azaldığı, buna karşın; Çin'de kömür tüketiminin yüzde 5, Hindistan'da ise yüzde 8 oranında arttığı ifade edilen raporda küresel kömür tüketiminin 2026 yılına kadar 8 milyar tonun üzerinde olacağı bildiriliyor.
2023 ZİRVE YILI
Dünya kömür üretiminin yüzde 70'inden fazlasının Çin, Hindistan ve Endonezya'da gerçekleştirildiğine dikkat çekilen raporda, "Küresel kömür ticareti Asya'daki güçlü büyümenin etkisiyle 2023 yılında yeni bir zirveye ulaşacak. Çin'in ithalatı 450 milyon tona ulaşarak 2013 yılında kırdığı bir önceki küresel rekorun 100 milyon ton üzerine çıkarken, Endonezya'nın 2023 yılındaki ihracatı da 500 milyon tona yaklaşarak yine küresel bir rekor kıracak" deniliyor.
KÖMÜR SÖZÜ VEREMEDİK
Öte yandan Dubai'de tamamlanan "2023 İklim Değişikliği Konferansının" ardından 130 ülke, 2030 yılına kadar yenilenebilir enerjiyi 3’e, enerji verimliliği çalışmalarının hızını 2’ye katlama sözü verirken, 80 ülke, iklim değişikliğine uyumu ve dirençliliği artırmaya yönelik işbirliği çağrısı yaptı. Polonya, Bulgaristan, Malta ve Romanya ile birlikte Türkiye kömürden çıkma taahhüdü ittifakına katılmayan 5 Avrupa ülkesinden biri olurken, alınan kararlara ilişkin çevrecilerden de ortak açıklama geldi.
TEMİZ ENERJİ ÇAĞRISI
Aralarında WWF-Türkiye Doğal Hayatı Koruma Vakfı, Greenpeace Akdeniz, İstanbul Politikalar Merkezi, Sürdürülebilir Ekonomi ve Finans Araştırmaları Derneği, Yeşil Düşünce Derneği, İklim Öncüleri, Fosil Yakıtların Ötesi, Avrupa İklim Eylem Ağı tarafından 2023 İklim Değişikliği Konferansının olduğu çevre örgütleri, yayımladıkları ortak deklarasyonda sera gazı emisyonlarının azaltılması için fosil yakıtlardan temiz enerjiye geçişin hızlandırılması gerektiğine dikkat çektiler.
YÜZDE 35 AZALTILMALI
Türkiye'nin zirvede iklim değişikliği kaynaklı afetler için oluşturulan Kayıp Zarar Fonu’ndan yararlanmak istediğini belirtilen deklarasyonda, " 2053 yılında net sıfır emisyonlu ülke olma vizyonu bulunan Türkiye sera gazı emisyonlarını bir an önce azaltmaya başlamalı ve 2030 yılına kadar, 2020 yılına kıyasla en az yüzde 35 mutlak emisyon azaltımı hedeflemeli" uyarısı yapıldı.
DÖNÜM NOKTASI
WWF-Türkiye İklim ve Enerji Programı Müdürü Tanyeli Behiç Sabuncu, zirveden çıkan karar metnini yorumlarken, "Metninde bugüne kadar ilk defa sorunun kökenine yani fosil yakıtlardan uzaklaşmaya yönelik bir çağrı yapılmış olması iklim kriziyle mücadele sürecinde bir dönüm noktasına işaret ediyor" dedi.
ÇEKİNGEN DAVRANDIK
İstanbul Politikalar Merkezi İklim Çalışmaları Koordinatörü Ümit Şahin ise zayıf olarak nitelediği 'fosil yakıtlardan uzaklaşma' ifadesinin karara girmiş olmasının zafer sayılamayacağını belirtirken, "Bizi en aza razı ediyorlar. Fosil yakıtlara karşı olmak Türkiye'nin mevcut ve tarihsel sorumluluklarına da uygun olurdu. Maalesef bu konuda çekingen ve olumsuz bir tavır sergiledik" diye konuştu.