TİSVA: Türkiye Su Kıtlığı Riskiyle Karşı Karşıya
Türkiye İsrafı Önleme Vakfı’nın (TİSVA) 2025 İsraf Raporu, Türkiye’nin hızla artan su stresiyle karşı karşıya olduğunu ortaya koydu. Rapora göre, kişi başına düşen yıllık kullanılabilir su miktarı 2040’ta 1116 metreküpe, 2050 yılında ise 1069 metreküpe kadar düşecek. Bu rakamlar, Türkiye’nin su kıtlığı yaşayan ülkeler arasına girme riski taşıdığını gösteriyor.
Evsel kullanımda alınabilecek basit önlemlerle yılda tonlarca su tasarrufu sağlanabiliyor. Küvet yerine duş tercih edilmesi, yüzde 25’e kadar su tasarrufu sağlarken, duş süresinin bir dakika azaltılması ayda yaklaşık 570 litre, dört kişilik bir ailede ise yılda 18 ton su kazancı yaratıyor. Duş süresinin kısaltılmasıyla %50 ila %80 oranında su tasarrufu elde edilebiliyor. Çamaşır makinelerinin tam dolmadan çalıştırılmaması ise yılda yaklaşık 9 tonluk su israfını önleyebiliyor. Muslukların kapalı tutulması ve tasarruflu ürünlerin tercih edilmesi de öneriler arasında.
Yaz Aylarında Su Arzı Riski Artıyor
TİSVA Mütevelli Heyeti Başkanı Halil Fatih Akgül, Türkiye genelinde baraj doluluk oranlarının yüzde 65-70 seviyelerinde olduğunu, ancak yaz aylarında artan tarımsal ve evsel su tüketimi nedeniyle bu oranların düşebileceğini belirtti. Marmara ve İç Anadolu'daki bazı barajların kapasitesinin mevsim normallerinin altında olduğunu ifade eden Akgül, özellikle kurak bölgelerde yaz aylarında su arzının riske girebileceğini söyledi.
Akgül ayrıca, dünya genelinde yaklaşık 2 milyar insanın güvenli içme suyuna erişemediğini hatırlatarak, Türkiye’nin genel anlamda ortalamanın üzerinde olduğunu, ancak kırsal bölgelerde altyapı eksikliklerinin sorun yaratabildiğini vurguladı.
3-7-10 Kuralı ile Farkındalık Artıyor
TİSVA’nın halkı bilinçlendirmek amacıyla yürüttüğü “3-7-10 Kuralı” kampanyası öne çıkıyor. Kampanya, el yıkama sırasında 3 saniye suyu açma, 7 saniye sabunlama ve 10 saniye durulama prensibine dayanıyor. Bu basit yöntemle el yıkarken kullanılan su miktarı neredeyse yarı yarıya azaltılabiliyor.
Kampanya kapsamında ayrıca, muslukların gereksiz yere açık bırakılmaması, kısa duşlar alınması ve makinelerin tam kapasite çalıştırılması gibi önerilere de yer veriliyor. Akgül, bu davranışların toplum genelinde ciddi ölçüde su tasarrufuna dönüşeceğini ifade etti.
Tarımda Modern Sulama Şart
Türkiye'de su tüketiminin büyük kısmı tarım sektöründe gerçekleşiyor. Akgül, geleneksel yöntemlerin hâlâ yaygın olduğunu ancak damla sulama ve yağmurlama sistemlerinin yüzde 40 ila 60 oranında su tasarrufu sağladığını vurguladı. Bu tekniklerin yaygınlaşabilmesi için devlet desteklerinin ve çiftçilere yönelik eğitim programlarının artırılması gerektiğine dikkat çekti. TİSVA'nın bu alanda saha çalışmaları ve eğitim programları yürüttüğü de açıklandı.