Yeni bir araştırmaya göre, geçen yıl Avrupa'daki uçuşlardan kaynaklanan emisyonlar neredeyse COVID öncesi seviyelere ulaştı ve bu kirliliğin uygun şekilde fiyatlandırılması çağrısında bulunuldu. 

Kampanya grubu Transport & Environment (T&E) 2024'te Avrupa havalimanlarından 8,4 milyon uçuşun kalktığını ve 187,6 milyon ton (Mt) CO₂ ürettiğini hesapladı. Bu, 2019 uçuş sayılarının %96'sı ve emisyonların %98'i.

Ancak havacılık sektörünün karbon piyasası kuralları "istisnalarla dolu" olduğundan, T&E, havayollarının sebep oldukları kirliliğin yüzde 70'inin bedelini ödemekten kurtulduğunu iddia ediyor.

"Havacılık emisyonları kontrolden çıkıyor. Hakaret üstüne hakaret, sektör kirliliğinin gerçek maliyetinden kaçmaya devam ediyor ve havayollarının COVID'den sonra daha yeşil bir şekilde yeniden inşa etme taahhütlerini alay konusu yapıyor," diyor T&E'de havacılık politikaları yöneticisi Krisztina Hencz.

"Avrupa bu yolda ilerlemeye devam ederse, 'yeşil' havacılık insanların hayal gücünün bir ürünü olarak kalmaya devam edecek." 

Önümüzdeki yıl AB karbon piyasalarının gözden geçirilmesinin, mevcut mevzuattaki bir boşluğu gidermek ve havayollarının kirliliklerinin tam hesabını vermesini sağlamak için bir fırsat olduğunu ekliyor.

Avrupa'nın en çok havayı kirleten havayolları hangileri?

Geçtiğimiz yıl Avrupa'daki tüm havacılık emisyonlarının yüzde 40'ından sadece on havayolu sorumluydu. En büyük kirleticiler Ryanair (16,2 Mt CO2), Lufthansa (10 Mt CO2) ve British Airways (8,9 Mt CO2) oldu.

Bu rakamlar 2023 emisyonlarına göre sırasıyla yüzde 9, yüzde 6 ve yüzde 3'lük bir artışı temsil ediyor.

Listede bir sonraki sırada 8,2 Mt CO2 salınımı yapan Air France yer alıyor. Ancak bu, bir önceki yıla göre yüzde 1'lik bir düşüşü temsil ediyor.

İlk 10'un geri kalanını easyJet, Emirates, KLM, Wizz Air, yıllık bazda emisyonlarını yüzde 10 artırarak en yüksek artışı gösteren Iberia ve United Airlines oluşturuyor.

Çalışma ayrıca Avrupa havacılık endüstrisinde düşük maliyetli taşıyıcı genişlemesinin devam eden eğilimini de gösteriyor. Bu durum, genellikle Lufthansa ve Air France gibi amiral gemisi taşıyıcıların hakim olduğu Avrupa dışındaki pazarda bile geçerlidir.

Avrupa'nın en kirli uçuş rotaları

Şu anda, havayolları yalnızca Avrupa Ekonomik Alanı (AEA), Birleşik Krallık ve İsviçre içindeki uçuşlar için emisyon ödemesi yapmak zorunda. Ancak, elbette, en çok kirleten uzun mesafeli yolculuklardır.

2024 yılında Avrupa'dan kalkan en yüksek emisyonlu rotaların hepsi kıtalararası oldu; Londra-New York rotası, kalkış uçuşlarında 1,4 Mt'dan fazla CO₂ salınımına neden olarak listenin başında yer aldı .

Londra'dan Dubai'ye (1,2Mt) ve Londra'dan Singapur'a (1,1Mt) takip etti. Sıralamada yer alan ilk AB çıkışlı uçuş, 5. sırada yer alan Frankfurt-Şanghay rotasıydı ve ayrılan uçuşlarda 0,8 Mt CO₂ emisyonu yaptı. 

AB Emisyon Ticareti Sistemi'nin (ETS) mevcut kapsamına giren ilk güzergah olan Barselona-Londra, 0,15 Mt CO₂ üreterek sıralamada 135. sırada yer aldı.

Bu, hiçbir havayolunun Avrupa'dan kalkan ve en çok kirleten rotalardaki emisyonlar için ödeme yapmak zorunda kalmayacağı anlamına geliyor. T&E, bunun "temel bir kusur" ve büyük bir fırsatın kaçırılması olduğuna inanıyor.

Havayollarının kirliliğin gerçek maliyetini karşılaması nasıl sağlanabilir?

Kampanyacılar, Avrupa'nın karbon piyasalarının kapsamının tüm uçuşları kapsayacak şekilde genişletilmesinin önemli iklim faydaları sağlayacağını ve gelir yaratacağını söyledi.

T&E, AB ve İngiltere ETS'nin uzatılmasının, Avrupa dışı emisyonların fiyatlandırılması durumunda 2024'te ek 7,5 milyar avro üreteceğini tahmin ediyor. Bu , sürdürülebilir havacılık yakıtları (SAF'ler) ve elektrikli ve hidrojenli uçaklar gibi yeşil teknolojilerin geliştirilmesini destekleyebilirdi .

AB, ETS'yi gelecek yıl gözden geçirecek ve bu eksikliğin giderilmesi için kapsamının tüm kalkan uçuşları kapsayacak şekilde genişletilmesi fırsatını sunacak. 

Ancak T&E, incelemenin havacılık sektöründe iklim değişikliği konusunda geri adım atma sinyallerinin ortaya çıkması üzerine yapılacağı konusunda uyarıyor. Ryanair ve Air France gibi önde gelen havayollarının CEO'ları, AB'nin karbon fiyatlandırma kurallarını zayıflatması çağrısında bulunuyor.