Her gün saç yıkamak zararlı mı? Şampuan kullanmasak?
> SAĞLIK VE ZİNDELİKSaçımızı ne sıklıkla yıkayacağız? Bu soru zaman zaman neredeyse hepimizin aklına geliyor olmalı. Şampuan değiştiriyoruz, yıkama öncesi ya da sonrası, bazen hem öncesi hem sonrası için ayrı ayrı kremler kullanıyoruz. Ancak saçı her gün yıkamanın doğal yağları aşındırdığı, saçı kuru ve kırılgan hale getirdiği ve saç derisini tahriş ettiği de düşünülüyor. Peki bunun bir gerçekliği var mı? Örneğin her gün spor yapıyorsak ne yapacağız? Northwestern Üniversitesi Feinberg Tıp Fakültesi dermatoloji bölümü başkan yardımcısı Dr. Murad Alam saçınızı her gün köpürtüp köpürtmemenin bir dizi faktöre bağlı olduğunu dile getiriyor. Saçınızın dokusu, ne kadar yağlandığı, ne kadar işlem gördüğü gibi etkenlerin yanı sıra yaşam tarzı alışkanlıklarınız ve yaşınız da önemli.Şampuan kir ve polen gibi çevresel kirleticilerin yanı sıra kepek, ter ve saç bakım ürünlerinin kalıntılarını gidererek saç derinizi ve saçınızı temizliyor. Ayrıca saç köklerinizin yakınındaki yağ bezleri tarafından üretilen yağlı, muma benzeyen madde olan sebumu da çözüyor.New York'ta bulunan Mount Sinai Hastanesi'nde klinik dermatoloji uzmanı olan Dr. Rosemarie Ingleton, sebumun kafa derisinin fazla kurumasını önlediğini ve cildi enfeksiyondan koruduğunu dile getiriyor. Ancak sebumun sorun oluşturabileceğini de ifade ediyor.
Ne zaman yıkamalıyız?
Dr. Alam, her gün şampuan kullanmanın yağlı saç derisine sahip kişiler için doğru seçim olabileceğini söylüyor ve bu tip saç derilerinde sebumun birikerek saçın güçsüzleşmesine, yağlanmasına ve muhtemelen kötü kokmasına neden olabileceğinin altını çiziyor. İnce telli saçların ayrıca daha çabuk yağlandığını belirten Dr. Alam zira yağı emecek daha az saç dokusu bulunduğunu ifade ediyor. Bu saçlar için her gün şampuan kullanmak çözüm olabilir.Bununla birlikte Dr. Alam, saç derisinde birikerek tahrişe neden olabilen ve hatta saç köklerini tıkayarak saç büyümesini engelleyebilen jeller ve saç spreyleri gibi ürünleri sık kullananların da günlük yıkamanın yararını görebileceğini aktarıyor.
Her gün yıkamadan ne zaman kaçınmamız gerekir?
Dr. Ingleton her gün veya hatta birkaç günde bir yıkandığında kuruyabilen, kırılgan hale gelebilen veya kırılabilen özellikle kıvırcık veya dalgalı saçlar da dahil olmak üzere tüm saç dokularının günlük yıkamayı tolere edemeyebileceğini söylüyor. Hatta Amerikan Dermatoloji Akademisi siyahlara saçlarını haftada bir ya da iki haftada bir şampuanla yıkamalarını önermekte.New York'taki Idriss Dermatology'nin kurucusu dermatolog Dr. Shereene Idriss, saçın ne kadar ince veya yağlı olduğuna bakılmaksızın yıkama konusunda daha katı önerilerde bulunmakta. Dr. Idriss, “Söz konusu saç derisi sağlığı olduğunda, saçlarınızı her gün düzenli olarak şampuanla yıkamanızı önermiyorum" diyor ve bunun “tahrişe, iltihaplanmaya ve diğer kafa derisi sorunlarına” yol açabileceğini sözlerine ekliyor. Dr. Alam ise saç boyaları ve saç düzleştiriciler (relaxer) gibi kimyasalların saç gövdesini hasara daha yatkın hale getirebileceğini söylüyor ve kimyasal işlem görmüş saçların haftada iki ila üç kez yıkanması gerektiğini dile getiriyor.Dr. Alam, örneğin statin, antihistaminik ve diüretikler gibi bazı ilaçların da cilt ve kafa derisi kuruluğunu artırabileceğini vurguluyor ve “Bunların kullanımında kuruluğu ve tahrişi önlemek için saçınızı nemlendiriciler içeren hafif bir şampuanla yıkayın” diye ekliyor. Dr. Alam ayrıca bazı yararlı yağların korunması açısından saçın sıcak suyla değil ılık suyla köpürtülmesinin faydalı olabileceğini aktarıyor.
Ya düzenli olarak egzersiz yapıyorsak?
Düzenli olarak spor yapıyor ve aşırı terliyorsanız Dr. Alam terdeki tuzun gözenekleri ve saç köklerini tıkayabileceğini ve bu sebeple günlük yıkama veya en azından saçın sudan geçirilmesini tavsiye ediyor. Özellikle yağlı saçlarda bunun kritik olduğunun altını çizen Dr. Idriss ise her gün spor yapan ve yağlı saçlara sahip bireylerin bir gün şampuan, bir gün suyla yıkama yapmasının iyi olabileceğini belirtiyor.Dr. Alam son olarak kurutmaya da değiniyor.Dr. Alam, kurutmaya gelince, en son ayarda açmamakla birlikte saç kurutma makinelerini öneriyor ve bunun “saç için en az travmatik olan” yol olduğunun altını çiziyor. Ayrıca Dr. Alam, “Saçlarınızı her gün yıkıyorsanız ve saç deriniz tahriş olmuyorsa, saçlarınız kuru veya kırılgan değilse ve dökülmüyorsa, o zaman ne yapıyorsanız onu yapmaya devam edin” diyor.