Rusya'nın, Ukrayna'nın Karadeniz'deki limanlarından tahıl ihracatına izin veren Tahıl Koridoru Anlaşması'nı hafta sonu askıya almasının ardından, Birleşmiş Milletler (BM), 16 geminin hareketi için Ukrayna ve Türkiye'yle anlaştıklarını açıkladı. Ukrayna 12 geminin yola çıktığını teyit etti.

BM: Rusya Tahıl Koridoru Anlaşması'nı askıya alsa da, Ukrayna ve Türkiye'yle 16 geminin hareketi için anlaştık

Rusya'nın, Ukrayna'nın Karadeniz'deki limanlarından tahıl ihracatına izin veren Tahıl Koridoru Anlaşması'nı hafta sonu askıya almasının ardından, Birleşmiş Milletler (BM), 16 geminin hareketi için Ukrayna ve Türkiye'yle anlaştıklarını açıkladı. Ukrayna 12 geminin yola çıktığını teyit etti.

Bu gemilerde 354 bin ton tahıl taşındığı ve bunun anlaşma başladığından beri bir defada taşınan rekor miktar olduğu belirtiliyor.

BM, Pazartesi günü Ukrayna ve Türkiye ile 16 gemi için hareket planı üzerine anlaşmaya varıldığını söyledi. Ukrayna limanlarından çıkan ve İstanbul yakınlarında demirleyen 40 geminin gün içinde denetlenmiş olacağını, Moskova'nın da bilgilendirildiğini kaydetti.

Rusya, Cumartesi günü Kırım'ın Sivastopol kentindeki Karadeniz filosu karargahına düzenlenen saldırı sonrasında "sivil gemilerin güvenliğini garanti edemeyeceği" gerekçesiyle anlaşmadan "belirsiz bir süre" çekildiğini açıklamıştı.

Kremlin, insansız hava aracı ve insansız donanma araçlarıyla düzenlenen ve en az bir geminin hasar aldığı belirtilen saldırılar için Ukrayna'yı suçlamış, Ukrayna ise açıklama yapmamıştı.

Rusya'nın hedef alınan gemilerin tahıl anlaşmasında rol oynadıklarını belirterek anlaşmadan çekildiğini duyurmasının ardından Ukrayna’nın Karadeniz üzerinden tahıl ihracatı durmuştu.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Rusya'nın anlaşmadan çekilmesini "oldukça öngörülebilir" bir adım olarak değerlendirdi ve “Rusya Afrika, Orta Doğu ve Güney Asya’da kıtlık yaratmaya çalışıyor” dedi.

Bu gelişmelerin ardından dünya tahıl fiyatlarında yüzde 6'ya varan artış kaydedildi.

Küresel gıda krizini tetiklemesi endişesiyle BM, NATO, AB ve ABD Rusya'nın anlaşmadan çekilme kararını geri almasını istedi.

BBC'ye konuşan BM Sözcüsü Stephane Dujarric, Rusya'nın anlaşmadan çekilmesinin, "başladığı kadar hızlı sona erebileceğini" söyledi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya'nın anlaşmadan çekilmesine ilişkin, "Rusya kendisi için aynı kolaylıkların gösterilmemesi sebebiyle bu konuda mütereddit davsansa da biz insanlığa hizmet için gayret göstermeye devam edeceğiz" dedi.

Peskov: Tahıl ihracatı artık riskli

Kremlin, Rusya'nın Tahıl Koridoru Anlaşması'ndan çekilmesiyle Ukrayna'nın Karadeniz üzerinden tahıl ihracatının artık "riskli" olduğunu belirtti.

Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, uluslararası arabuluculukla varılan bu anlaşmanın artık "pek uygulanabilir" olmadığını ve "farklı bir karaktere büründüğünü, çok daha riskli, tehlikeli ve güvencesiz hale geldiğini" söyledi.

Peskov, Rusya'nın hangi şartlarda anlaşmaya geri döneceği sorusunu ise yanıtsız bıraktı.

MSB: Denetlemeler devam edecek

Milli Savunma Bakanlığı, Rusya’nın bu konuda BM ve Türkiye’ye bildirimde bulunduğunu kaydetti.

Ukrayna’yı terk etmiş ve denetim için İstanbul’da bulunan tahıl yüklü gemilerin denetlenmesinin Pazar ve Pazartesi günü devam edeceği belirtildi.

Bakanlık, Rus yetkililerin İstanbul’daki koordinasyon merkezinde görevine devam ettiğini de ekledi.

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar'ın, anlaşmazlığın çözülmesi için taraflarla görüşme halinde olduğu belirtildi.

Türkiye ve BM’nin girişimiyle sağlanan anlaşma, Ukrayna ve Rusya’nın tahıl ve diğer gıda ürünlerini dünya pazarlarına ihraç etmesini sağlıyor.

Bu planı yürütmek ve gözlemlemek üzere Temmuz ayında İstanbul'da Müşterek Koordinasyon Merkezi kuruldu. Türkiye’nin başkanlık ettiği merkezde Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler’in temsilcileri yer alıyor.

İmzalanan anlaşmalar, Ukrayna ve Rusya’ya 24 Şubat’ta başlayan savaş nedeniyle ihraç edemedikleri tahıl ürünleri, gübre ve diğer gıda ürünlerini ihtiyaç halindeki alıcılara satmalarının önünü açıyor ve küresel bir gıda krizine karşı önlem olarak görülüyor.

Kaynak: https://www.bbc.com/turkce/articles/ckr1e0m1xr3o