Yeşil Gündem'de Bu Hafta
Yeşil Büyüme'nin Haftalık Bülteni'ne hoş geldiniz.
VRUPA YEŞİL MUTABAKATI |
Avrupa Komisyonu ESG Derecelendirme Düzenlemesi teklifi yayımladı |
|
ESG derecelendirmesi, finansal kaynakların dağıtılmasında giderek daha belirleyici bir rol oynamaya başladı. ESG performanslarına bağlı fonların sayısındaki artış, yatırımcıların daha sağlıklı kararlar alabilmeleri için ESG derecelendirmelerinin daha şeffaf ve açık metodolojilerle yapılmasını gerekli kılıyor. ESG derecelendirmesinde karşılaşılan temel problemler; |
|
ESG ölçümlerinde kullanılan metodolojiler ve veri kaynaklarında şeffaflığın bulunmaması
ESG ölçüm faaliyetlerinde bulunacak kuruluşların nasıl çalışacağının tam olarak belli olmaması |
|
ESG derecelendirme kuruluşlarının değerlendirmeleri, şirketler tarafından sunulan ESG bilgilerinin elde edilebilirliği, doğruluğu ve tutarlılığına bağlı. Avrupa Birliği’nde Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlama Direktifi (CSRD) ve AB Taksonomisi gibi düzenlemeler kapsamında ilgili şirketlerin ESG performansları ile ilgili bilgileri paylaşmaları gerekiyor. Aynı şekilde, Avrupa Yeşil Tahvil Düzenlemesi çerçevesinde finansal olarak desteklenecek projelerin ESG verilerine ihtiyaç duyuluyor. |
|
Avrupa Komisyonu tarafından verilen teklifte öncelikli olarak ESG derecelendirmesi yapacak kuruluşların yetkilendirilmesi ile ilgili prosedürlere yer veriliyor. AB dışındaki ESG derecelendirme kuruluşlarının Avrupa Birliği’ndeki faaliyetlerinin düzenlendiği teklifte ESG derecelendirmelerinin sağlıklı bir şekilde yapılabilmesi için gerekli altyapılar ve uzmanlıkar ile ilgili kriterlere yer veriliyor. Ayrıca, paydaşların ESG derecelendirme faaliyetlerine itiraz edebilmeleri için gerekli itiraz mekanizmaları teklifle birlikte gelen yenilikler arasında. |
Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması Uygulama Yasası Taslağı |
|
Avrupa Komisyonu tarafından 14 Mayıs 2023’te halka danışma kapsamında yayımlanan taslak uygulama yasasında yer alan önemli hususlar; |
|
1 Ekim 2023 - 31 Aralık 2025 tarihleri arasında geçerli olacak geçiş döneminde ithalatçı firmalar SKDM ürünlerinin miktarlarını, direkt & dolaylı gömülü emisyon miktarlarını ve ithalatın gerçekleştiği ülkede öncül materyaller (procursor) dâhil olmak üzere ödenen karbon ücretlerini rapor edecek.
Geçiş döneminde toplanacak verilere istinaden 2026 yılında gerçekleşen emisyonlar için 2027 yılından itibaren ödenecek karbon ücretlerinin belirlenmesine yönelik izleme, raporlama ve doğrulama yöntemleri belirlenecek.
Gömülü emisyonların hesaplanması ile ilgili kurallar, AB Emisyon Ticaret Sistemi’ndeki yöntemler esas alınarak belirlenecek. Hidrojen ve türevleri ile ilgili hesaplamalarda ise Avrupa Konseyi ve Parlamentosu’ndan yayımlanan direktiften yararlanılacak.
Uygulama yasasının EK-2’si üretim proseslerinin sistem sınırlarını belirlerken, EK-3’te ise beyanda bulunacak ithalatçı firmalar tarafından sunulacak bilgilere ilişkin kurallar tanımlanıyor. EK-5’te direkt emisyonların hesaplanmasında kullanılacak olan emisyon faktörlerine yer veriliyor.
Geçiş döneminde üçüncü ülkelerdeki üreticilere aşırı yük yüklememek için, 2024 yılının sonuna kadar bu ülkelerde kullanılan emisyon izleme ve ölçüm sistemlerine istinaden yapılacak hesaplamaların geçerli olması konusu değerlendirilecek.
Geçiş döneminde ithalatçı firmalar tarafından raporlama yapılmaması halinde ödenecek cezaların miktarı, ihlalin süresi ve ciddiyeti değerlendirilerek Avrupa Komisyonu tarafından belirlenecek.
Geçiş döneminde yapılacak raporlamalar için elektronik ortamda “SKDM Geçiş Sicili“ oluşturulacak.
SKMD ürünlerine ait üretim rotaları ve çelik ürünlerinde kullanılan öncül ürünlerin nereden geldiğinin de raporlanması gerekiyor.
Dolaylı emisyonların hesaplanması için raporlanması gereken hususlar: tüketilen elektrik miktarı, beyanda bulunanın gerçek emisyonları mı yoksa varsayılan değerleri mi kullandığı ve emisyon faktörü
Beyanda bulunan firma, ihracat yapan firmalardan Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanacak elektronik şablonu kullanmasını talep edebilir.
Gömülü emisyonların hesaplanmasında kullanılabilecek iki yöntem bulunuyor. İlk yöntemde ölçüm sistemleri ve laboratuvar analizleri gibi veriler kullanılarak aktivite verileri hesaplanır. İkinci yöntem ise, gerçekleşen emisyonlar ölçülmesi şeklinde ifade edilebilir. (baca vb.).
Beyanda bulunan SKDM kapsamında raporlamaları veya sunduğu raporlara yönelik gerekli düzeltmeleri yapmazsa raporlanmayan gömülü emisyonların tonu başına 10 € - 50 € arasında para cezası ödemek zorunda kalacak. Ödenecek cezanın miktarını yetkilendirilmiş otoriteler belirleyecek. Raporlama ilgili ihlalin 6 aydan fazla sürmesi halinde yetkili otoriteler tarafından daha fazla cezai yaptırım uygulanabilir. |
KURUMSAL SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK |
ISSB standartları 2024’ten itibaren yürürlüğe giriyor |
|
Büyük ölçüde İklimle İlgili Mali Bildirimler Görev Gücü (Task Force on Climate Related Financial Disclosure (TCFD)) ve Sürdürülebilirlik Muhasebesi Standartları Kurulu (Sustainability Accounting Standards Board (SASB))’nun çalışmalarından yararlanılarak hazırlanan Uluslararası Sürdürülebilirliklik Standartları Kurulu (International Sustainability Standards Board (International Sustainability Standards Board (ISSB))) standartlarının 2024 yılı başı itibariyle yürürlüğe girmesi bekleniyor. Uygulamanın zorunlu veya gönüllü olması ülkelerin kendi iç hukukları çerçevesinde belirlenecek. ISSB ile ilgili bilinmesi gereken temel noktalar; |
|
ISSB standartlarında sürdürülebilirlik ile finansal konuların eşit önemde değerlendirilmesi planlanıyor. ISSB’nin asıl amacı, yatırımcıların ihtiyaçları dikkate alınarak ulusal ölçekte oluşturulacak sürdürülebilirlik standartları ile ilgili bir referans hattı oluşturmak.
Sürdürülebilirlik raporlaması finansal raporlama ile ilişkilendirilecek. Bu nedenle sürdürülebilirlikle ilgili verilen bilgilerin denetime tabi olan finansal bilgiler kadar kaliteli olması gerekiyor.
ISSB’nin gönüllü veya zorunlu uygulanması ülkelerin kendi değerlendirmesine tabi olsa da, yatırımcıların dikkatini çekmek isteyen şirketler gönüllü olarak ISSB standartlarını benimseyebilir.
Genel olarak raporlama yapılması istenen başlıklar: yönetim, strateji, risk yönetimi, metrikler ve hedefler
İklimle bağlantılı raporlama yapılması istenen başlıklar: risklerin bildirilmesi, iklim geçiş planları, sera gazı emisyonları ve senaryo analizleri
İlk etapta Kapsam-3 emisyonların raporlanması beklenmiyor.
Daha önce TCFD ve IASB standartlarını benimseyen yatırımcıların ISSB standartlarının şirketler tarafından uygulanmasını teşvik etmesi bekleniyor.
ISSB’ye göre hazırlanan raporlar için halihazırda bir denetim veya güvence beklenmiyor. Bununla birlikte ülkeler uygulamada denetimi zorunlu kılmayı tercih edebilir. |
|
|