Sürdürülebilir Yeşil Büyüme: AVRUPA YEŞİL MUTABAKATI

TAKİP ET

Denizcilikten kaynaklı emisyonların azaltılmasına yönelik teklif üzerinde uzlaşmaya varıldı.

Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Konseyi, denizcilik sektöründe kullanılan yakıtların karbon yoğunluğunun 2025 yılına kadar %2, 2050 yılına kadar ise %80 oranında azaltılmasını öngören "FuelEU Maritime" yasa teklifi üzerinde uzlaşmaya vardı. Denizcilik sektörü Avrupa Birliği'nde emisyonların yaklaşık %4'üne yol açıyor. FuelEU Maritime ile denizcilik sektöründen kaynaklanan karbondioksit, metan ve nitrik asit ile ilgili yıllık emisyon sınırlandırmasının getirilmesi ve bu sınırlandırmanın yıllar içerisinde artırılması hedefleniyor. 

Teklif kapsamında ayrıca, genellikle nüfusu fazla olan şehirlerdeki limanlardan kaynaklanan emisyonları azaltmak için sahil şebekesinin ve düşük emisyonlu teknolojilerin kullanılması gibi zorunluluklar getiriliyor. Gönüllülük esasına göre oluşturulacak havuzlar sayesinde emisyon sınırlamalarına uyan gemilerin kalan bakiyelerini başka gemilere aktarmasına izin verilmesi planlanıyor. Ayrıca denizcilik sektöründe sürdürülebilir yakıtların kullanım oranlarının artırılması için teşvik mekanizmalarının oluşturulması ve AR-GE çalışmalarının desteklenmesi gibi hususlar da FuelEU Maritime düzenlemesinin getirdiği yenilikler arasında yer almakta

Alternatif Yakıt Altyapısı teklifi üzerinde uzlaşmaya varıldı. 

 

Avrupa Yeşil Mutabakatı'nın önemli düzenlemeleri arasında yer alan Alternatif Yakıt Altyapısı Düzenlemesi'nin başlıca hedeflerini şöyle sıralayabiliriz;

Araçlar ve gemiler için yeterli elektrikli şarj ve yakıt istasyonunun sağlanması

Limandaki gemilerin ve havaalanlarındaki uçakların makineleri/motorlarını çalıştırmamaları için alternatif çözümlerin sunulması

Avrupa Birliği içerisinde farklı tesislerin birbirleri ile uyum içerisinde çalışmasının sağlanması

Düzenleme ile gelecek yenilikler ise şu şekilde;

TEN-T projesi kapsamında hafif ticari araçların şarj ihtiyacının giderilmesine yönelik 2025 ve 2030 yıllarına yönelik hedeflerin belirlenmesi

TEN-T projesi kapsamında hidrojenle çalışan araçlar için 2025 ve 2030 yıllarına yönelik hedeflerin belirlenmesi

2030 yılından itibaren limanlarda gemilerin tüm elektrik ihtiyaçlarını karşılayacak altyapının oluşturulması

Avrupa Komisyonu Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması'nın uygulamasına yönelik detaylı rehber yayınlandı. 

Rehberde dikkatimizi çeken hususları şu şekilde özetleyebiliriz;

SKDM, ülkelere göre değil, ürünlerin karbon içeriklerine göre ve şirketleri sorumlu tutacak şekilde dizayn edildi.

Şirketler; ürünlerinin karbon içerikleri, AB ETS'de verilen ücretsiz tahsisatlar ve kendi ülkelerinde ödedikleri karbon ücretlerine odaklanmalı.

SKDM ile AB ETS'ye tabi şirketlerin ödemek zorunda kaldıkları karbon ücretleri ithal edilen ürünlere yansıtılıyor.

AB dışındaki üreticiler, kendi ülkelerinde ödedikleri karbon ücretlerini gösterdikleri takdirde bu miktar SKDM ücretinden düşürülecek.

İlk etapta kapsanacak çimento, demir & çelik, alüminyum, gübre, elektrik ve hidrojen ürün grubu, AB ETS'deki emisyonların %45'ini kapsıyor.

Bazı kompleks ürünlerde Kapsam-3 emisyonların SKDM hesaplamalarına dâhil edilmesi planlanıyor.

 

Ekim 2023'ten itibaren başlayacak geçiş döneminde şirketlerin bütün doğrudan ve dolaylı emisyonlarını rapor etmeleri bekleniyor.

Ocak 2026'dan sonra ise doğrudan emisyonlar ile Avrupa Komisyonu tarafından belirlenecek dolaylı emisyonların raporlanması isteniyor. Bu raporlamaların AB tarafından akredite olan kuruluşlarca doğrulanması gerekiyor.

Avrupa Komisyonu tarafında 2025 yılında yayımlanacak raporlara istinaden SKDM'nin hangi ürünleri kapsayacak şekilde genişletileceği ve dolaylı emisyonların hesaplamalara dâhil edilip edilmeyeceğine karar verilecek.

Yenilenebilir Enerji Direktifi'nin Gözden Geçirilmesi teklifi üzerinde uzlaşmaya varıldı. 

Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Konseyi 30 Mart 2023'te Avrupa Yeşil Mutabakatı kapsamında görüşmeleri devam eden "Yenilenebilir Enerji Direktifi'nin Gözden Geçirilmesi Direktifi" üzerinde uzlaşmaya vardı. Uzlaşma ile Avrupa Yeşil Mutabakatı kapsamında 14 Temmuz 2021'de belirlenen ve 2030 yılı için bağlayıcı olan yenilenebilir enerji hedefi, Ukrayna Savaşı sonrasında sunulan REPowerEU Paketi'ne uygun olarak %42.5'a çıkarıldı. Bununla birlikte 2030 yılı için yenilenebilir enerjinin payının %45'e yükseltilmesinin hedeflenmesi konusunda da mutabık kalındı. Direktif kapsamında gelen yenilikleri şöyle özetleyebiliriz;

Yenilenebilir enerji sistemlerinin kurulumu ile ilgili idari izin süreleri kısaltılacak.

Bu sistemlerin konuşlandırılmasında "Kamu Yararının Üstünlüğü (overriding public interest)" prensibi benimsenecek.

Çevresel etkisi düşük alanlar belirlenerek, yenilenebilir enerji sistemlerinin bu alanlarda çok daha hızlı bir şekilde kurulmasına yönelik tedbirler alınacak.

Üye ülkeler arasında yenilenebilir enerji sistemlerin daha uyumlu ve entegre çalışması için önlemler alınacak.

Isınma, soğutma ve bölgesel ısıtma sistemlerinde yenilenebilir enerjinin payı yükseltilecek.

Binalarda kullanılan enerjide yenilenebilir enerjinin oranının 2030 yılına kadar %49'a çıkarılması hedeflenecek.

Endüstride kullanılan yenilenebilir enerji oranının her yıl %1.6 oranında artması sağlanacak.

Hidrojen tüketiminde yenilenebilir enerjinin payının 2030 yılına kadar %42'ye çıkarılması sağlanacak.

Ulaşımda yenilenebilir enerjinin payının 2030 yılına kadar %29'a ulaşması ve biyolojik olmayan yakıt kullanımının ise   %5.5'e yükseltilmesi sağlanacak.

 

 

Denizcilik karbon deniz yakıtları gemiler