Özel Tiyatrolar Dayanışması: Kooperatif Birliği Girişimi
Özel Tiyatrolar Dayanışması: Kooperatif Birliği Girişimi
Salgın döneminde kültür sanat faaliyetleri dijital ortamdaki buluşmalar haricinde neredeyse durdu. Yaşamını sanatla uğraşarak sürdüren yüzden fazla sanatçı yetersiz destek sonucu intihar etti, ülkemiz tiyatrosunda önemli rol oynayan özel tiyatrolar kapanma tehlikesiyle karşı karşıya kaldı. Çözüm için çeşitli oluşumların çalışmaları sürerken İstanbul çıkışlı Tiyatro Kooperatifi'nin önerisiyle sosyal kooperatif modelinde uzlaşıldı ve özel tiyatroların güçlendirilmesini, bu alandaki üretim ve uygulama süreçlerinin iyileştirilmesini ve dayanışma kültürünün geliştirilmesini amaçlayan Kooperatif Birliği Girişimi ortaya çıktı.
İstanbul’dan Tiyatro Kooperatifi, Güneydoğu Anadolu bölgesinden Ahura Tiyatro Kooperatifi, Akdeniz Bölge Tiyatro Kooperatifi, İç Anadolu bölgesinden Ankara Tiyatro Kooperatifi, Ege Tiyatro Kooperatifi, Güney Marmara Tiyatro Kooperatifi ve Karadeniz Tiyatro Kooperatifi olmak üzere 7 sosyal kooperatiften oluşan birlik, önümüzdeki yıl resmi bir kooperatif birliği olmayı hedefliyor. Özel tiyatrolar için ayrı ayrı hareket etmektense bir araya gelerek güç birliği oluşturmak, oluşumun temel motivasyonu:
"Sorunların çözümünü sadece belediye, bakanlık gibi devlet kurumlarında aramaktansa elbirliği ve dayanışma ile çözmek, bu çözümleri sağlayacak bağımsız bir kuruma duyulan ihtiyaçla kamu kurumları kapısında çözüm beklemektense çözümün parçası olan veya çözümün kendisi olan bir kurum."
Oluşuma ön ayaklık eden ve İstanbul'da faaliyet gösteren Tiyatro Kooperatifi, özel tiyatroların sanatsal gelişimini desteklerken aynı zamanda onları ekonomik, sosyal ve hukuki açıdan güçlendirerek sürdürülebilir hale gelmelerini sağlamak için çalışıyor. Çeşitli proje, seminer, eğitim, kampanya ve çalıştaylarla başta ortakları olmak üzere Türkiye genelindeki özel tiyatrolar için "21. yüzyılda dünya standartlarında tiyatro yapabilme alanını tesis etmeyi" hedefliyor. Tüm bunları yaparken kamu kurumları, yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları, özel sektör, akademi, ulusal ve uluslararası kültür kurumları ile iş birliği yaparak çözümü çok yönlü bir açıdan ele alıyor. Tiyatro Kooperatifi, Sivil Sesler Festivali kapsamında Ankara'da, festivalin "Güzellik Noktası"ndaydı.
Özel tiyatroların pandemi sürecindeki sorunlarını yakından tanıyan ve şu sıralar yoğun bir gündemle çalışan Ankara Tiyatro Kooperatifi ise "Ankara ve İç Anadolu bölgesinde yer alan özel tiyatroların sorunlarına çözüm bulabilmek, ortak projeler yürütebilmek amacıyla 2021 yılı nisan ayında Ankara’ da yerleşik 10 özel tiyatro tarafından" kuruldu. Kurucu tiyatrolar Ankara Sanat Tiyatrosu, Aralık Sahne/Fareler Tiyatrosu, Çankaya Sahne, Gülüm Pekcan Dans Tiyatrosu, Kulis Sanat, Tiyatro Tam, Yakin Tiyatro, Şubat Yapım, Tiyatro 1112 Garaj ve Tiyatro Tempo. 2022 sonunda da Ankara’da yerleşik Ankara Yeni Sahne, Tiyatro Libra, Bambu Tiyatro, Boş Sahne, Düş Kapanı Sanat Merkezi, Mad Dans Tiyatrosu'nun katılımıyla ortak sayısını 16’ya çıkarmayı hedefliyor. Ankara'da özel tiyatro ve sahnelerin görünürlüğünü artırmak en önemli amaçlarından biri.