IEA'nın Enerji Görünümü-2023 raporu

IEA’nın Enerji Görünümü-2023 raporu

Enerji krizi ile ilgili geçen sene yaşanan kriz bir miktar sönümlense de, jeopolitik riskler ve enerji piyasalarında yaşanan dalgalanmalar tedarik zincirlerinde kırılma ihtimallerini hala güçlü tutuyor.

Yüksek enflasyon, yüksek borçlanma maliyetleri ve artan borçlar makro ekonomik ortamda bozulmalara yol açıyor.

Halihazırda küresel ısınma 1.2 dereceye ulaştı. Artan sıcak hava dalgaları ve fosil yakıtların meydana getirdiği kirlilik insan yaşamını olumsuz etkiliyor. Bazı ülkelerde temiz enerji yatırımları kesintiye uğrayarak yeniden fosil yakıtlara dönüş gözlemleniyor.

Özellikle güneş enerjisi ve elektrikli araçların batarya teknolojilerinde yaşanan gelişmeler bu alanda ümitlerin taze tutulmasını sağlıyor. 2020 yılından itibaren temiz enerji yatırımları %40 arttı. 2020 yılında satılan her 25 araçtan birisi elektrikli iken, 2023 yılında bu sayı her 5 araçtan biri olarak gerçekleşti. Her gün yaklaşık 1 milyar $, güneş enerji sistemleri yatırımlarına harcanıyor.

2050 yılına kadar küresel ısınmanın 1.5 derece ile sınırlı tutulabilmesi için yenilenebilir enerji konusunda daha fazla çabaya ihtiyaç var. Çin’in ekonomisinde yaşanan yavaşlama, güneş enerji sistemlerinin hızlı bir şekilde konuşlandırılmasını olumsuz etkileyebilir.

Uzun süredir %80 seviyelerinde seyreden fosil yakıtların küresel ekonomideki yeri ilk defa %73 seviyelerine geriledi. Bununla beraber yüksek enflasyon ve jeopolitik riskler nedeni ile fosil yakıtlara artan talep, fosil yakıt tüketiminin sınırlandırılmasını güçleştiriyor.

ABD’de getirilen Enflasyonla Mücadele Yasası sayesinde 2030 yılında kayıtlı elektrikli araç sayısının %50 daha fazla gerçekleşmesi bekleniyor. Temiz teknolojilere yapılan yatırımlar sayesinde ortaya çıkacak düşük emisyonlu ürünler, fosil yakıtlara yönelik talebi ciddi bir şekilde azaltabilir.

Nispeten düşük GDP’ye sahip olan Çin’de altyapı yatırımlarının doyuma ulaşması ekonomik yavaşlamayı beraberinde getiriyor. Bu durum, küresel piyasada petrol ve doğal gaza yönelik talebin azalmasını sağlayabilir.

2030 yılında güneş paneli üretimi yıllık 1200 GW’a ulaşabilir. Fakat, güneş enerji sistemlerinin istenen ölçüde yaygınlaşabilmesi enerji şebekelerinin modernizasyonu ve depolama sistemlerinde yaşanacak teknolojik gelişmelere bağlı.