DEPREME ÖZEL SEKTÖR DESTEĞİ
DEPREME ÖZEL SEKTÖR DESTEĞİ Gölcük depremi olarak da bilinen 17 Ağustos 1999 depreminin üzerinden 23 yıl geçti. 7,5 büyüklüğündeki bu sarsıntı binlerce vatandaşımızın göçük altında kalarak hayatını kaybetmesine neden oldu
DEPREME ÖZEL SEKTÖR DESTEĞİ
Gölcük depremi olarak da bilinen 17 Ağustos 1999 depreminin üzerinden 23 yıl geçti. 7,5 büyüklüğündeki bu sarsıntı binlerce vatandaşımızın göçük altında kalarak hayatını kaybetmesine neden oldu. Her yıl 17 Ağustos tarihinde Gölcük depremi unutulmazken hayatını kaybeden vatandaşlarımız da yeniden anılıyor. Bu seneki yıldönümünde Yapı Denetim ve Deprem Mühendisliği Derneği Genel Başkanı Nazmi Şahin sorularımızı cevapladı.
İ.G:23 yıl önce ülkemiz büyük bir felaket yaşadı. Bu konuyla alakalı neler söylemek istersiniz?
Maalesef bizim için çok acı bir deprem olmuştu. Yaklaşık 58.200 kişinin hayatını derinden etkilemiş. 17 bin kişi ise hayatını kaybetmişti. Erzincan depreminden sonra en büyük felaketlerdendi. 99 depremi o yüzden bizim için bir milat oldu.
İ.G:Marmara depremi sonrasında bugüne kadar neler yaşandı ve değişti ?
Marmara depremi bizim ülkemiz için bir milat oldu. Bu deprem bizim için bir gerçekliği ortaya çıkardı. Bu gerçek ise binalarımızın depreme dayanıklı olmadığıydı. 1999 yılında bir kanun çıktı, bu kanun yapı denetim kanunuydu. Daha sonra 2021 yılında bu kanun revize edildi.
İ.G:Peki bu sistem başarılı oldu mu ? Bu sistem sayesinde sürdürülebilir bir sistem oluşturulabilir mi ?
Marmara depreminden sonra yaşadığımız Van depremi, Elazığ depremi ve Malatya Depremi olsun en son yaşanılan İzmir depreminde yapı denetimi olan binalarda yaşayan hiçbir vatandaşımızın can ve mal kaybı olmadı. İzmir depreminde 17 binamız yıkıldı ve bu binalara baktığımızda yapı denetimi yoktu çünkü binalar 98 yılı öncesine aitti. Sürdürülebilirlik açısından bakacak olursak Erzincan depremi 1939 yılında gerçekleşti ve 39 yılı sonrası böyle bir kanun gelseydi biz 1999 yılında 17 bin vatandaşımızı kaybeder miydik ? Bu konunun masaya yatarılması gerekiyor. 99 yılı sonrası Yapı denetimi kanunu ile birlikte tüm Türkiye de 1 milyar 975 milyon metrekare inşaat denetledik ve yaşanılan depremlerde hiçbir kayıp yaşanmadı.
İ.G:Son zamanlarda büyük bir sorun olan iklim krizinin depremler üzerinde etkisi nelerdir ?
Deprem bir doğal afet ve bunu sağlayan birçok etken var.Türkiye deprem bölgesi üzerinde yer alıyor ve oldukça fazla etkileniyor. Biz 4-5 büyüklüğünden küçük depremleri hissetmediğimiz için anlayamıyoruz. Doğal afetlere karşı dayanıklı binalar yapmalıyız. Çünkü aslında deprem insanları öldürmüyor,depreme dayanıksız yapılan binalar insanları öldürüyor. Binalar kontrollü ve mühendis eşliğinde dayanıklı yapılırsa depremin olumsuz etkilerini azaltmış oluruz.
İ.G:Kamu binaları yapı denetim dahilinde midir?
Maalesef değil yapı denetim sistemi yapı sahipleri tarafından yapılıyor. Özel inşaatlara yapı denetimi yapılıyor şu anda. Aslında bu kadar başarılı olan bir denetim sisteminin kurumsal binalarda da kullanılması gerektiğini düşünüyoruz.
İclal Buse Gül