21 Eylül Sıfır Emisyon Günü ve İklim Değişikliği

Kanada’nın Nova Scotia eyaletinde fosil yakıtların kullanımını minimize etmek amacıyla 21 Eylül 2008 tarihinde tasarlanan “Sıfır Emisyon Günü”, dünyanın mevcut durumu, onu kurtarmak için ne yaptığımız ve gelecekte daha ne yapmamız gerektiğini düşündürüyor. Sıfır Emisyon Günü’ndeki hedef, bir gün boyunca seragazı emisyonu yaratacak tüm aksiyonlara dur demek. Bu aksiyonlar arasında fosil yakıtlar ile ısınmak ve fosil yakıtlar kullanılarak üretilen elektriği kullanmak bulunmakta. Sıfır emisyon günü ile birlikte net sıfır karbondioksit emisyonu hedefine ulaşılması konusunda farkındalık yaratmak amaçlanıyor.

Sıcaklık artışı nedeniyle oluşan şiddetli iklim etkilerinin azaltılması için, 2050 yılına kadar küresel olarak net sıfır karbondioksit emisyonuna ulaşılması her geçen gün daha fazla önem kazanmakta. 2015 yılında gerçekleşen Paris Anlaşması, küresel ısınmayı 2°C’nin altında 1,5°C ile sınırlamayı kabul etti. İklim değişikliğinin bir sonucu olarak karşımıza çıkan ekstrem hava olaylarının sayısının arttığı bu son dönemde küresel emisyon azaltımını çok daha öncelikli sıraya koymak gerekiyor.

2019 yılında Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) 2019 yılında yapmış olduğu bir çalışmaya göre,(1) küresel ısınmanın 1,5°C’de sınırlandığı senaryoda insan kaynaklı net karbondioksit emisyonlarının 2030 yılında 2010 seviyesine göre %45 düşeceği ve 2050 yılı civarında net sıfır karbondioksit emisyonuna ulaşacağı belirtilmekte. Küresel ısınmanın 2°C’de sınırlandığı senaryoda ise karbondioksit emisyonları en az %66 olasılıkla 2030 yılında 2010 seviyesine göre %25 azalacağı ve 2070 yılında net sıfır hedefine ulaşacağı öngörülmekte.

Karbondioksit emisyonlarının %73’ünün enerji sektörü kaynaklı olduğu gerçeğini göz önünde bulundurduğumuzda, enerjide dönüşüm ve iddialı emisyon azaltım hedefleri hızla uygulanmaya konmazsa, sürdürülebilir kalkınmayı sağlarken küresel ısınmayı 1,5°C ile sınırlandırmak son derece zor olacaktır. Ülkeler mevcut ulusal iklim hedeflerini yerine getirseler ve 2030'dan sonra derin emisyon kesintileri yapsalar bile küresel ısınmada 1,5°C aşılacaktır.(2)

Peki, hangi ülkeler sıfır emisyon hedeflerini anayasa ve politika dokümanlarına aldılar? Net sıfır karbondioksit emisyonu hedefini yasalarına ekleyen ülkeler arasında İsveç, Birleşik Krallık, Fransa, Danimarka, Macaristan ve Yeni Zelanda bulunmakta. Bu ülkelerden İsveç net sıfır karbondioksit emisyonuna 2045 yılında, diğerleri ise 2050 yılında ulaşmayı hedeflemekte. Finlandiya, 2035 yılında net sıfır karbondioksit emisyonuna ulaşmayı politika dokümanına alırken, Avusturya ve İzlanda 2040 yılında net sıfır karbondioksit emisyonu hedefini politika dokümanlarına kaydettiler. 2050 yılını net sıfır karbondioksit emisyonu hedefi olarak belirleyen ve politika dokümanlarına bunu ekleyen ülkeler arasında da Almanya, İsviçre gibi pek çok ülke de net sıfır karbondioksit emisyonu hedefini tartışmakta.(3)

Son olarak, net sıfır karbondioksit emisyonu hedefine ulaşmak için ne yapmalıyız? Elektrik üretiminde fosil yakıtların kullanılmasını azaltmak, enerji ve kaynak verimliliğini ön plana çıkaran yatırımları devreye sokmak, yeşil ve temiz enerji kullanımını yaygınlaştırmak, elektrikli araçlara yönelmek ile gıda israfı ve atığı önlemek bunlardan sadece birkaçı.