YEŞİL GÜNDEM: KENTSEL SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

KARBON CO2 EMİSYONU NEDİR?

İklim değişikliği hakkında kullanılan tabirler ve terimler arasında yer edinen karbon emisyonu aslında yanlış bir kullanımdır. Bu terimi kullanırken kastedilen karbon ayak izi ya da sera gazı emisyonudur.

Sera gazları, Güneş’ten gelen kızılötesi ışınları atmosferde emerek ve yayarak sera gazı etkisi yaratan gazlardır.  Bu gaz bileşenleri atmosferde doğal olarak bulunsa da atmosferdeki sera gazı seviyesinin artması sonucu Dünya’nın ısınması, insan kaynaklı faaliyetlerden kaynaklanır. Bu da sera etkisini güçlendirerek iklim değişikliğine neden olur.

Uluslararası Enerji Ajansı tarafından yayınlanan "CO2 Emisyonları-2022" raporu

Rapor, enerji kaynaklı sera gazı emisyonları hakkında açık bir resim ortaya koyuyor. Raporda yer alan önemli bulgular şöyle;

·         Enerji kaynaklı CO2 emisyonları 2022 yılında %0.9 artarak 36.8 G.T.'na ulaştı.

·         Enerji fiyatlarında yaşanan sert artışlar, yüksek enflasyon ve uluslararası fosil yakıt ticaretinden yaşanan kesintiler CO2'deki artışı sınırladı.

·         Yenilenebilir enerji kaynaklarının kurulumundaki artış ve elektrikli araçların yaygınlaşmaya başlaması da CO2 artışının beklenenden az olmasını sağladı.

·         Aşırı sıcak ve soğuklardan kaynaklanan ısınma & soğutma ihtiyacı ile nükleer santrallerin enerji üretimindeki kesintiler CO2 emisyonlarının önemli sebepleri arasında.

·         GDP'deki artışın %3.2 oranında gerçekleşmesi, ekonomik büyümenin kaynak kullanımından ayrılması yönündeki politikalarda nispeten başarının sağlandığını gösteriyor.

·         Dünya genelinde kömür tüketimindeki artış nedeni ile kömürden kaynaklı emisyonlar 2022 yılında %1.6 oranında artmış durumda.

·         Petrolden kaynaklı emisyonlar %2.5 oranında arttı. Artışın en büyük sebeplerinden birisi olarak korona pandemisi sonrasında havacılık sektöründe yaşanan canlanma gösteriliyor. Bununla birlikte 2022 yılında elektrikli araç satışı %14 artarak 10 milyona ulaştı.

·         Çin'de çimento üretiminin %10 ve çelik üretiminin %2 oranında düşmesi, küresel ölçekte endüstriyel emisyonların %1.7 oranında azalmasının başlıca sebepleri arasında yer alıyor.

·         Avrupa Birliği'nde CO2 emisyonları, artan hava sıcaklıklarının hidroelektrik santrallerde meydana getirdiği düşüş ve kuraklık sebebi ile nükleer santrallerden üretilen enerji miktarındaki düşüşe rağmen %2.5 oranında azaldı. Sıcak geçen kış mevsiminin binalarda enerji tüketimini azaltması ve solar & rüzgar temelli teknolojilerle üretilen enerji miktarının gaz veya nükleeri kaynaklı enerji üretimini ilk defa geçmesi, AB'de CO2 emisyonlarının azalmasını tetikledi.