Karbon Salımı

Karbondioksit, insan faaliyetlerinin sonucu olarak atmosfere salınan sera gazlarının başında geliyor.

Bitkiler aşırı miktarlarda salınan karbondioksiti soğurmada yetersiz kaldığında, bu gaz atmosferde birikerek güneşten gelen ısı ve ışınların daha fazlasının dünya atmosferinde tutulmasına ve yeryüzünün ısınmasına yol açıyor.

Karbon; atmosfer, okyanuslar, toprak, bitkiler ve hayvanlar arasındaki normal sirkülasyonunun doğal bir parçası fakat insan faaliyetleri atmosfere salınan karbondioksit miktarını ciddi ölçüde artırmış ve karbon döngüsünde ciddi değişikliklere yol açmış durumda. Ormanlar, okyanus diplerindeki bitki örtüleri, yosunlar ve toprak, atmosferdeki karbondioksiti ortadan kaldırma ve depolama özelliklerine sahip. Ancak insan müdahaleleri sonucunda yeşil alanların azalması, okyanusların kirlenmesi ve doğal dengelerinin zarar görmesi gibi durumlar doğal karbon tutucuların da etkisini azaltıyor.  

Karbon salımının okyanuslardaki gaz çıkışları, bitki örtüsünün ve diğer biokütlelerin ayrışması, volkanik aktiviteler, doğal sebeplerden kaynaklanan orman yangınları gibi doğal nedenleri de var. Bu şekilde salınan karbon, bitkiler ve doğal tutucular sayesinde karbon döngüsünün bir parçası olmaya devam ediyor.

Ancak sanayi devriminden bu yana atmosferdeki emisyon artışlarının temel sebebi insan aktiviteler. İnsan kaynaklı karbon salımı, bitkiler ve doğal tutucuların soğurma kapasitesinden çok daha fazla karbondioksitin sera gazı olarak atmosferde tutulmasına yol açıyor.

İnsan kaynaklı karbon salımının en önemli sebepleri arasında ulaşım, enerji üretimi ve sanayi için fosil yakıtların kullanımı geliyor. TÜİK verilerine göre, 2019 yılında Türkiye’deki toplam karbon emisyonlarının yüzde 87.4’ü enerji sektöründen, yüzde 12.3’ü endüstriyel işlemlerden, yüzde 0.3’ü ise tarımsal faaliyetler ve atık sektörlerinden kaynaklandı.