Dünya üzerindeki en soğuk yer neresi?
Dünya üzerinde sizi iliklerinize kadar donduracak pek çok yer var. Peki şimdiye kadar kaydedilen en düşük sıcaklık kaç derece ve nerede ölçüldü?
Doğu Antarktika Platosu, Antarktika: Eksi 98 derece
Araştırmacılar daha önce eksi 93 derece olarak bilinen Antarktika Buz tabakasından alınan uydu verilerini yeniden inceledi. Geophysical Research Letters dergisinde yayınlanan yeni analizler sıcaklıkların aslında daha da düşük seviyelere ulaştığını gösteriyor.
Bu soğuk havalara neden olan faktörlerin açık hava koşulları ve aşırı kuru hava olduğu belirtiliyor. Zira nem havadaki ısıyı hapsedebiliyor. Sıcaklığın eksi 93 dereceye düşmesi için bu iki koşulun da birkaç gün boyunca devam etmesi gerekiyor.
Colorado-Boulder Üniversitesi Ulusal Kar ve Buz Veri Merkezi'nden Ted Scambos yaptığı açıklamada, bunun Dünya yüzeyinin ne kadar soğuyabileceğinin alt sınırı gibi göründüğünü söylüyor.
10 Ağustos 2010'da Doğu Antarktika Platosu'nun rekor kıran düşük sıcaklık değerleri ölçülmeden önce 1.301 kilometre uzaklıkta bulunan Vostok Araştırma İstasyonu, en düşük sıcaklıklar konusunda dünya rekorunu elinde bulunduruyordu. Güney yarımkürede yaz mevsiminin yaşandığı 21 Temmuz 1983 tarihinde 10 gün boyunca hava durumu verileri eksi 89,2 derece olarak kaydedilmişti.
Sıcaklıkların bu kadar düşük olması için iklim koşullarının soğuk hava için ideal olması gerekiyordu. 2009'da araştırmacılar, bir soğuk hava kütlesinin Güney Okyanusu'ndan gelen nispeten sıcak havanın karışmasını önleyerek istasyonu buzlu bir hava girdabı içinde hapsettiğini keşfetti.
Journal of Geophysical Research dergisinde yayınlanan çalışmalarında araştırmacılar, doğru koşullarda Vostok İstasyonu'nda havanın daha da soğuyabileceğini ve eksi 96 ile rekor düşük sıcaklığa ulaşılabileceğini belirtmişti.
Kalıcı yerleşim alanı olan en soğuk yer: Oymyakon
Doğu Sibirya'da bulunan Oymyakon köyü, Dünya'da yerleşim olan en soğuk yer olarak biliniyor. Yakınlardaki bir termal kaynak nedeniyle köyün adı ‘donmayan su’ anlamına geliyor. Şehir eskiden sürülerini su için kaynağa getiren ren geyiği çobanlarının uğrak yeriydi.
Oymyakon'da ortalama kış sıcaklıkları eksi 50 derece civarında. Kentin kayıtlara geçen en soğuk günü ise sıcaklıkların eksi 71,2 dereceye düştüğü 1924 yılıydı.
Dünyanın en soğuk şehri: Yakutsk
Dünyada çok soğuk şehir var fakat Yakutsk içlerindeki en soğuk olanı. Sibirya’da bulunan kent, 18 Ocak 2023'te sıcaklıkların eksi 62,2 dereceye düşmesiyle yeni bir rekor kırdı, yani yaklaşık son 20 yılın en soğuk havası.
Kuzey Kutup Dairesi'nin sadece 450 km güneyinde yer alan Yakutsk, aynı zamanda kalıcı olarak donmuş toprak yani permafrost üzerine kurulmuş en büyük şehir. Yakutsk'ta şimdiye kadar kaydedilen en düşük sıcaklık 25 Şubat 1891'de eksi 64,4 derece olarak ölçülmüş.
250 bin nüfuslu şehir, Lena Nehri'nin batı kıyısında, deniz seviyesinden 95 metre yükseklikte yer alıyor. Rusya’da bulunan Kuzey-Doğu Federal Üniversitesi'ne göre, şehir kış aylarında buzlu bir ‘yerleşim’ sisiyle örtülüyor. Soğuk koşullarda insanlardan, arabalardan ve evlerden gelen sıcak hava yükselemediği için bu sisi oluşturuyor.