A'dan Z'ye İklim Sözlüğü

TAKİP ET

Ani İklim Çeşitliliği: İklim sisteminde birkaç onyıl veya daha kısa bir zaman diliminde gözlemlenerek, etkileri en az birkaç onyıl daha devam eden (veya gelecekte kalıcı olması tahmin edilen); insan ekolojisi ve doğal ekosistemler üzerinde ciddi bozulmalara yol açan büyük ölçekli değişiklikler.

Atık: Çevrede başkalaşmaya yol açacak miktarda çevreye boşaltılan, sıvı, katı, gaz ya da radyoaktif istenmeyen her tür madde.

Biyokütle Enerjisi: Bir biokütledeki organik atıklar, bitkiler yâda ağaç gibi organik maddelerden üretilen enerji çesitidir.

Biyolojik Çeşitlilik: Organizmaların çeşitlerinin alan ya da hacim birimi başına sayısı; belli bir zamanda belli bir yerdeki türlerin bileşimidir.

COP ve UNFCCC
Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (United Nations Framework Convention on Climate Change, UNFCCC) Birleşmiş Milletler’in öncülüğünü yaptığı hükümetler arasında 1992 yılında imzalanan bir çevre sözleşmesidir. Sözleşme küresel felaketlerin önüne geçecek sera gazını düşürmeyi hedefleyen, ülkelerin yükümlülüklerini belirleyen bir sözleşmedir.

Çevresel Etki Değerlemesi: Yeni gelişme ve projelerin çevreye olabilecek sürekli ya da geçici potansiyel etkilerinin, sosyal sonuçları ve alternatif çözümleri de içine alacak biçimde analizi ve değerlendirilmesidir

Çöp Islahı: Katı atığın yararlı ürün haline getirilmesidir.

Deniz seviyesi
Deniz seviyesindeki yükselme iklim değişikliğinin sonuçlarından bir tanesidir. Deniz seviyesinin yükselmesinin iki ana etkisi buzulların erimesi ve okyanusun yükselmesi ile ısısının da yükselmesidir. Deniz seviyesinin yükselmesi birincil kaynaklardan geçim sağlayan, kıyı bölgelerinde yaşayan topluluklar için büyük bir tehdittir.

Emisyon: Gaz ya da gaz ve partikül karışımlarının atmosfere verilmesidir. Fosil yakıt yakmak, endüstriyel tarım, termik santraller vb. Bu aktivitelerden ortaya çıkan sera gazları iklim değişikliğinin bir faktörüdür.

Fosil yakıtlar: Kömür, petrol, doğal gaz vb. gibi doğal organik yakıtların tümü. Fosil yakıtlar bitki ve hayvan maddesinin milyonlarca yıl boyunca toprak altında ayrışmasından oluşmaktadır.

IPCC
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli, iklim değişikliğini ilgilendiren her türlü bilimsel araştırmayı derler ve iklim olaylarını raporlara veirlen isimdir.

İklime Alışma (Aklimatizasyon): Doğal ortamında bulunan bir organizmanın yaşam süresi boyunca fonksiyonel veya morfolojik özelliklerinde meydana gelen tek seferlik veya tekrarlayan (örneğin; mevsimsel) değişimlerdir. iklime alışma (aklimatizasyon) sayesinde canlılar değişik çevre koşulları altında yaşamlarını devam ettirebilmektedirler. 

Karbon ayakizi: Birim karbondioksit cinsinden ölçülen kurum veya bireylerin ulaşım, ısınma, elektrik tüketimi v.b faaliyetlerinden kaynaklanan toplam sera gazı emisyon miktarına verilen isimdir.

Karbondioksit
CO2 olarak kısaltılan bu madde iklim değişikliğine etki eden bir numaralı sera gazı faktörüdür. Yaşam döngüsünün de bir parçası olmasının yanı sıra canlılar tarafından üretilen, ormanlar tarafından da emilen bu bileşim, maalesef insan eli tarafından yaşam döngüsündeki işlevselliğini zorlamaktadır.

Metan
Metan da sera gazlarından bir tanesi. Atmosferde karbondioksit kadar uzun kalmaz ama, 84 kat daha fazla ısı tutar. Havadaki metanı neredeyse dörtte birini büyükbaş hayvanların çıkardığı gazlar oluşturur.

PPM
İklim bilimciler tarafından atmosferdeki kirlilik miktarını belirlemek için kullanılır. Bilim adamlarının bu kirlilik miktarı için belirtilen sınırın 350 PPM olduğunu belirtirken bugün yapılan araştırmalar, karbondioksit seviyesinin 400 PPM olduğunu göstermektedir.

Sera gazı
Atmosferde çok fazla ısı tutulmasına sebep olan karbondioksit, metan, su buharı vb sera gazları, yeryüzünün ısınmasına neden olur. Yani daha fazla sera gazı demek, daha fazla ısı ve daha fazla yükselen sıcaklık demektir.

Seragazı yutağı: Seragazlarından herhangi birisini atmosferden uzaklaştıran fiziksel birim veya proses.

Sürdürülebilir Kalkınma: Doğal kaynakları tüketmeden bizden sonra gelecek nesillerin de varlığını sürdürmesine olanak tanıyacak şekilde bugünün toplum düzeni, yaşam standartları ve iş modellerinin tanımlanmasıdır.

iklim iklim krizi kavram sözlük